Ο Ιωάννης Δεκαβάλλας γεννήθηκε το 1956 στην Ερμούπολη, από τον Νικόλαο και την Άννα Δεκαβάλλα, το γένος Παπουτσά.
Τελείωσε το δημοτικό σχολείο και το εξατάξιο Γυμνάσιο στην Ερμούπολη. Το 1974 εισήχθη στη Νομική Σχολή του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, απ' όπου αποφοίτησε το 1979, ως ένας από τους πρώτους πέντε φοιτητές που πήραν πτυχίο από το ως άνω ίδρυμα. Έχει διατελέσει Πρόεδρος της Επιτροπής Φοιτητικής Εστίας Κομοτηνής και Αντιπρόεδρος του Φοιτητικού Ομίλου Θεάτρου – Κινηματογράφου (Φ.Ο.Θ.Κ.) Κομοτηνής. Την χρονιά που αποφοίτησε, κατατάχθηκε στον Στρατό, από τον οποίο απολύθηκε το 1981 και εγκαταστάθηκε οριστικά στην Σύρο.
Την περίοδο 1984 – 1987 διετέλεσε μέλος του Δ.Σ. του Δικηγορικού Συλλόγου Σύρου. Είναι Δικηγόρος στον Άρειο Πάγο. Η ενασχόλησή του με τα κοινά ξεκίνησε ήδη από τα φοιτητικά του χρόνια: το 1974 οργανώθηκε στο ΠΑΣΟΚ Σύρας και την ίδια χρονιά οργάνωσε μαζί με άλλους συμφοιτητές του, την Πανελλήνια Αγωνιστική Σπουδαστική Παράταξη (Π.Α.Σ.Π.) Κομοτηνής. Είχε ενεργό συμμετοχή στο Φοιτητικό Κίνημα.
Με την Τοπική Αυτοδιοίκηση ασχολήθηκε για πρώτη φορά το 1982, οπότε και εξελέγη Δημοτικός Σύμβουλος Ερμούπολης, θέση στην οποία επανεκλεγόταν μέχρι το 1990. Στις δημοτικές εκλογές του 1990 έθεσε υποψηφιότητα και εξελέγη Δήμαρχος Ερμούπολης, αξίωμα στο οποίο επανεξελέγη και στις επόμενες τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις: 1994,1998, 2002 και 2006.
Την περίοδο 1983 – 1990 διετέλεσε μέλος της Δημαρχιακής Επιτροπής και μέλος του Δ.Σ. του Πνευματικού Κέντρου Ερμούπολης. Το διάστημα 1982 – 1986 ήταν υπεύθυνος της Κινηματογραφικής Λέσχης και μέλος του Δ.Σ. του Βαρδακείου και Πρώιου Νοσοκομείου Σύρου. Από το 1991 είναι μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της Τοπικής Ένωσης Δήμων & Κοινοτήτων (Τ.Ε.Δ.Κ.) Ν. Κυκλάδων και Πρόεδρός της από το 1995. Το 1995, με τη σύσταση του Συμβουλίου Περιοχής της 1ης Εδαφικής Περιφέρειας Ν. Κυκλάδων, εξελέγη Πρόεδρός του. Επανεξελέγη το 1997. Από το 1995 έως το 2003 διετέλεσε μέλος του Δ.Σ. της Κεντρικής Ένωσης Δήμων & Κοινοτήτων (Κ.Ε.Δ.Κ.Ε.), την οποία και εκπροσωπεί στο Συμβούλιο Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας και στο Τοπικό Συμβούλιο Μνημείων Ν. Αιγαίου. Είναι, επίσης, μέλος της Επιτροπής Θεσμών της Κ.Ε.Δ.Κ.Ε., από την οποία έχει ορισθεί εισηγητής σε συνέδρια και διεθνείς συνδιασκέψεις της Αυτοδιοίκησης. Είναι μέλος του Πειθαρχικού Συμβουλίου των Αιρετών της Πρωτοβάθμιας Τ.Α. Ν. Κυκλάδων, διορισμένος από την Περιφέρεια Ν. Αιγαίου. Είναι Πρόεδρος του Επιστημονικού & Μορφωτικού Ιδρύματος Κυκλάδων (Ε.Μ.Ι.Κ.).
Την περίοδο 1990 - 2006 διετέλεσε Πρόεδρος του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου, της Δημοτικής Επιχείρησης Ανάπτυξης Ερμούπολης (Δ.Ε.Α.Ε.) και άλλων Νομικών Προσώπων. Είναι Αντιπρόεδρος του Κέντρου Πρόληψης κατά των Εξαρτησιογόνων Ουσιών «ΘΗΣΕΑΣ». Είναι Επίτιμος Πρόεδρος του Ινστιτούτου «Κυβέλη» και αναπληρωματικό μέλος της Οικονομικής & Κοινωνικής Επιτροπής Ελλάδας. Το 2003 εξελέγη ομόφωνα Πρόεδρος του Συμβουλίου Νησιωτικών Δήμων & Κοινοτήτων Ελλάδας (ΣΥ.Ν.Δ.Κ.Ε.), το οποίο εκπροσωπεί 92 Δήμους & Κοινότητες. Επί των ημερών του ο Δήμος Ερμούπολης τιμήθηκε το 2003 με το βραβείο «Η πιο υγιής πόλη στην Ελλάδα», στο πλαίσιο Πανευρωπαϊκής Έρευνας σχετικά με τις «Υγιείς Γειτονιές» της Ευρώπης, όπου συμμετείχαν οι κάτοικοι 112 περιοχών από 9 Ευρωπαϊκές χώρες.
Το 2005 του απονεμήθηκε το «Τιμητικό Δίπλωμα Αξίας» και το «Βραβείο Ηθικής Αξίας», για την συνεισφορά του στην πολιτιστική έκφραση και εξέλιξη του Δήμου Ερμούπολης, στο πλαίσιο του 21ου Πανελληνίου Συμποσίου Ποίησης & Πεζογραφίας, το οποίο διεξήχθη με τη συνεργασία του Δήμου Σαλαμίνας, του Ομίλου UNESCO Πειραιώς & Νήσων, της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού.
Επίσης σύμφωνα με έρευνα που έγινε το 2005 από την εταιρεία Π.Ε.Τ.Α. Α.Ε. σε συνεργασία με την Κ.Ε.Δ.Κ.Ε. και το Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ο Δήμος της Ερμούπολης είναι ο τρίτος δήμος στην αξιοποίηση, εκμετάλλευση και στην απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων, ανάμεσα στους 1034 δήμους της χώρας.
Ακόμη το 2005 συμμετείχε, με έξι Πανεπιστημιακούς, σε Ομάδα Μελέτης του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης για το οξυμένο πρόβλημα των μεταφορών στα νησιά, τα συμπεράσματα της οποίας παρουσιάστηκαν τον Απρίλιο του 2006 σε Θεματικό Συνέδριο της Κ.Ε.Δ.Κ.Ε. στην Ερμούπολη. Από το 2007 έχει εκλεχθεί μέλος στο Εποπτικό Συμβούλιο της Κ.Ε.Δ.Κ.Ε. Στις 30 Νοεμβρίου 2008 παρέλαβε την αναγόρευση του Δήμου Ερμούπολης ως εταίρου του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ.Βενιζέλος», ως ανώτατη τιμητική διάκριση που απονέμει το Ίδρυμα σε όποιους προσέφεραν αξιόλογες υπηρεσίες προς αυτό.
Είναι παντρεμένος με την Ειρήνη Πλυτά, με την οποία έχουν δύο κόρες, την Άννα και την Ευαγγελία.